IP koruma derecesi (Ingress Protection Rating), elektronik cihazların veya ekipmanların katı cisimlere (toz) ve sıvılara (su) karşı dayanıklılık seviyesini ifade eden uluslararası bir standarttır. IP derecesi, “IP” harflerinden sonra gelen iki rakamla tanımlanır. Her rakam, cihazın farklı bir koruma seviyesini belirtir. İşte IP derecelendirmesinin özellikleri ve anlamları:
IP Derecesindeki Rakamların Anlamı
Birinci Rakam: Katı Cisimlere Karşı Koruma
Bu rakam, cihazın toz, kum gibi katı partiküllere karşı ne kadar korumalı olduğunu gösterir. 0’dan 6’ya kadar bir değer alır:
| Birinci Rakam | Koruma Seviyesi | Açıklama |
|---|---|---|
| 0 | Korumasız | Hiçbir koruma yok. |
| 1 | Büyük katı cisimlere karşı koruma | 50 mm’den büyük katı cisimlere (ör. el) karşı koruma sağlar. |
| 2 | Orta büyüklükte katı cisimlere karşı koruma | 12,5 mm’den büyük cisimlere (ör. parmak) karşı koruma sağlar. |
| 3 | Küçük katı cisimlere karşı koruma | 2,5 mm’den büyük cisimlere (ör. ince araçlar, teller) karşı koruma sağlar. |
| 4 | Çok küçük katı cisimlere karşı koruma | 1 mm’den büyük cisimlere karşı koruma sağlar. |
| 5 | Toza karşı kısmi koruma | Cihazın çalışmasını engelleyecek kadar toz girmesini önler, ama tamamen toz geçirmez değildir. |
| 6 | Toza karşı tam koruma | Tamamen toz geçirmez. |
İkinci Rakam: Sıvılara Karşı Koruma
Bu rakam, cihazın suya karşı ne kadar dayanıklı olduğunu ifade eder. 0’dan 9K’ya kadar bir değer alır:
| İkinci Rakam | Koruma Seviyesi | Açıklama |
|---|---|---|
| 0 | Korumasız | Hiçbir koruma yok. |
| 1 | Dikey düşen su damlalarına karşı koruma | Hafif yağmura karşı koruma sağlar. |
| 2 | 15°’lik açılardan gelen su damlalarına karşı koruma | Hafif eğimden gelen yağmura karşı koruma sağlar. |
| 3 | Düz açılardan gelen su sıçramalarına karşı koruma | Su sıçramalarına karşı koruma sağlar. |
| 4 | Her yönden gelen su sıçramalarına karşı koruma | Su sıçramalarına karşı daha yüksek koruma sağlar. |
| 5 | Düşük basınçlı su jetlerine karşı koruma | Hortumdan gelen düşük basınçlı suya dayanıklıdır. |
| 6 | Yüksek basınçlı su jetlerine karşı koruma | Güçlü su jetlerine dayanıklıdır. |
| 7 | Geçici suya batmalara karşı koruma | 1 metreye kadar suya kısa süreli daldırmalara dayanıklıdır. |
| 8 | Sürekli suya batmalara karşı koruma | 1 metreden daha derin suya uzun süreli daldırmalarda koruma sağlar. |
| 9K | Yüksek basınçlı sıcak suya karşı koruma | Endüstriyel ekipmanlar için yüksek basınçlı sıcak su jetlerine dayanıklıdır. |
Örnek IP Kodlarının Açıklamaları
- IP20:
- Tozdan korunmasız.
- Sıvılara karşı korunmasız.
- İç mekan kullanımı için uygundur.
- IP44:
- 1 mm’den büyük katı cisimlere karşı koruma sağlar.
- Her yönden gelen su sıçramalarına karşı dayanıklıdır.
- Banyo gibi nemli alanlarda kullanılabilir.
- IP65:
- Toza karşı tam koruma sağlar.
- Düşük basınçlı su jetlerine dayanıklıdır.
- Dış mekanlarda kullanılabilir.
- IP67:
- Toza karşı tam koruma sağlar.
- Geçici olarak suya batmaya dayanıklıdır (1 metre derinlikte, 30 dakika).
- IP68:
- Toza karşı tam koruma sağlar.
- Sürekli suya batmaya dayanıklıdır (1 metreden daha derin, üreticiye bağlı süre).
IP Koruma Derecelerinin Seçim Kriterleri
Aydınlatma ürünlerinde IP derecesi seçimi, kullanım alanına ve çevresel koşullara göre değişir:
- İç Mekanlar: IP20 ve üzeri genellikle yeterlidir.
- Dış Mekanlar: IP65 ve üzeri tercih edilmelidir (ör. bahçe aydınlatmaları, sokak lambaları).
- Su Altı Kullanımı: IP68 gibi tamamen su geçirmez ürünler tercih edilmelidir (ör. havuz aydınlatmaları).
- Endüstriyel Alanlar: Toz ve suya karşı yüksek dayanıklılık gerektiren yerlerde IP66 veya IP67 seçilmelidir.
IP Koruma Derecesinin Önemi
- Uzun Ömür: Daha yüksek IP derecesine sahip ürünler, dış etkilere karşı dayanıklı oldukları için daha uzun ömürlüdür.
- Güvenlik: Elektrik ve suyla temas riski olan alanlarda yüksek IP derecesine sahip ürünler güvenlik sağlar.
- Performans: Zorlu koşullarda bile yüksek performans sunar.
IP dereceleri, aydınlatma armatürlerinin dayanıklılığını anlamak ve doğru ürünü seçmek için kritik bir rehberdir.
